Κωδικός Τεκμηρίου
0000007688
Τύπος ψηφιακού αρχείου
Βίντεο
Τίτλος
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Χρονολογία Παραγωγής
2007
Ημερομηνία Πρώτης Προβολής
Σκοπός
ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ
Είδος
ΜΟΝΟΘΕΜΑΤΙΚΟ / ΟΧΙ-ΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ
Χαρακτηρισμός
ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ
Κατηγορία
ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ (ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ)
Περίληψη
Αναδρομή στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής και την ημέρα της απελευθέρωσης των Αθηνών, μέσα από κινηματογραφικό υλικό και μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα.
Περιγραφή Περιεχομένου
Ντοκιμαντέρ με θέμα την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων από την πόλη της Αθήνας στις 12 Οκτωβρίου 1944. Προηγείται ιστορική αναδρομή στα γεγονότα τα οποία σημάδεψαν την περίοδο της Κατοχής, με τη συγκρότηση πολιτικών και στρατιωτικών αντιστασιακών οργανώσεων, τις διαβουλεύσεις που γίνονταν προς εξεύρεση πολιτικής λύσης σχετικά με τη διακυβέρνηση της Ελλάδας μετά την Απελευθέρωσή της, και τις τελικές συμφωνίες που επιτεύχθηκαν (Κάιρο, Καζέρτα). Επίσης, μέσα από μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα, παρουσιάζονται οι προσπάθειες που έγιναν μεταξύ Γερμανών και αντιστασιακών οργανώσεων για απρόσκοπτη αποχώρηση των πρώτων από την Αθήνα, ενώ παράλληλα προβάλλεται ο ενθουσιασμός των Αθηναίων για την Απελευθέρωση καθώς και οι επίσημες εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν με την επιστροφή της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας.
Ανάλυση Περιεχομένου
00:00:08:00
Τίτλοι αρχής.
00:01:44:00
Πλάνα από την αποχώρηση των ΓΕΡΜΑΝΩΝ από την ΑΘΗΝΑ, με ΓΕΡΜΑΝΟ στρατιώτη να περπατά δίπλα στον ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ και να κατεβαίνει από τα προπύλαια της ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ των ΑΘΗΝΩΝ κρατώντας τη γερμανική σημαία, πολίτες να πετούν γερμανικές πινακίδες από κτίριο, γερμανικά καμιόνια να οδεύουν σε κεντρικούς δρόμους των ΑΘΗΝΩΝ, εν μέσω πανηγυριζόντων ΕΛΛΗΝΩΝ πολιτών. Ο αφηγητής αναφέρει ότι στις 12 Οκτώβρη του 1944 οι ΓΕΡΜΑΝΟΙ ξεκίνησαν την αποχώρησή τους από την ΕΛΛΑΔΑ και εγκατέλειψαν την ΑΘΗΝΑ.
00:02:14:00
Πλάνα από τα γεγονότα που ακολούθησαν την αποχώρηση των ΓΕΡΜΑΝΩΝ από την ΑΘΗΝΑ, με παιδιά να χτυπούν καμπάνες, πολίτες να κατέρχονται παραταγμένοι και με σημαίες στους δρόμους. Ο αφηγητής αναφέρεται στις λαϊκές εκδηλώσεις και την αναμονή της Κυβερνήσεως Εθνικής Ενότητος.
00:03:02:00
Πλάνο του ΑΓΓΕΛΟΥ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ, υφυπουργού Οικονομικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας & μέλους της ΠΕΕΑ και αντιπροσώπου στη Διάσκεψη του ΛΙΒΑΝΟΥ, καθισμένου στο γραφείο του μπροστά σε βιβλιοθήκη, να αναφέρει ότι κατά την Απελευθέρωση η ΕΛΛΑΔΑ ήταν κατεστραμμένη και ληστεμένη από τις αρχές Κατοχής. Επίσης, ότι ήταν η μόνη χώρα που υποχρεώθηκε να συντηρεί τις δυνάμεις κατοχής και να καταθέσει δάνεια στις αρχές της προς κάλυψη των εξόδων της εκστρατείας στην ΑΦΡΙΚΗ. Παρά τις συμφωνίες που είχαν υπογραφεί στη ΡΟΔΟ το 1942, ΓΕΡΜΑΝΙΑ και ΙΤΑΛΙΑ αρνήθηκαν να επιστρέψουν τα ποσά μετά τον πόλεμο, ενώ καμία ελληνική Κυβέρνηση δεν αξίωσε την επιστροφή τους, με αποτέλεσμα άκρατο πληθωρισμό.
00:04:24:00
Πλάνα από την ΑΘΗΝΑ την εποχή της Κατοχής με αγοραπωλησίες που γίνονται με τα υπερτιμημένα κατοχικά χαρτονομίσματα.
00:04:52:00
Πλάνα από δρόμους των ΑΘΗΝΩΝ κατά την περίοδο της Κατοχής με τα λιγοστά αυτοκίνητα να είναι γεμάτα από επιβάτες, ακόμα και στα εξωτερικά τμήματά τους. Ο αφηγητής αναφέρει ότι οι απώλειες του ελληνικού λαού έφτασαν τις 150. 000 νεκρούς.
00:05:23:00
Πλάνα από πορεία αντιστασιακών ομάδων στην ύπαιθρο και σε χιονισμένο τοπίο, κατεστραμμένα κτήρια και πολίτες. Ο αφηγητής αναφέρει ότι από τους νεκρούς οι 20. 000 ήταν στρατιώτες και οι υπόλοιποι πολίτες. Αναλογικά με τον πληθυσμό οι απώλειες ήταν μεγαλύτερες και από τις ΗΠΑ, που έχασαν στις μάχες 300. 000 στρατιώτες, και τη ΒΡΕΤΑΝΙΑ, που είχε 326. 000 στρατευμένους και 42. 000 πολίτες νεκρούς.
00:05:57:00
Πλάνα από τους δρόμους της κατοχικής ΑΘΗΝΑΣ με εξαθλιωμένους πολίτες να αναζητούν φαγητό και σε συσσίτια. Ο αφηγητής αναφέρει ότι η πείνα, η δυστυχία και η βία ήταν οι κύριοι λόγοι θανάτου, ιδίως στην ΑΘΗΝΑ.
00:06:18:00
Πλάνο του δημοσιογράφου ΚΩΣΤΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ, μπροστά σε βιβλιοθήκη, να αναφέρεται στην καθημερινή περισυλλογή νεκρών από τους δρόμους των ΑΘΗΝΩΝ, τα οποία μετά το νεκροτομείο κατέληγαν σε ομαδικούς τάφους.
00:06:59:00
Πλάνα από συγκεντρώσεις των μελών του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και φωτογραφίες τους στην ελληνική ύπαιθρο, όπου κρύβονταν. Ο αφηγητής αναφέρεται στην ίδρυσή τους, τον Μάιο του 1942, με πρώτο Καπετάνιο του ΕΛΑΣ τον ΑΡΗ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗ και στρατιωτικό διοικητή τον ΣΤΕΦΑΝΟ ΣΑΡΑΦΗ.
00:07:53:00
Πλάνα από μέλη του ΕΔΕΣ, που συγκροτήθηκε το Σεπτέμβριο του 1941 από το Συνταγματάρχη ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ ΖΕΡΒΑ. Ο αφηγητής προσθέτει ότι οι αρχηγοί του σχημάτισαν το καλοκαίρι του 1942 το ένοπλο τμήμα υπό την ονομασία «ΕΘΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ».
00:08:19:00
Πλάνα φωτογραφιών αντιστασιακών σε συναντήσεις τους, σε παρατάξεις μάχης και έφιππες πορείες τους. Ο αφηγητής αναφέρει ότι από τον ΚΑΡΤΑΛΗ και τον ΨΑΡΡΟ ιδρύθηκε την άνοιξη του 1943 η «ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ», ενώ υπήρξαν και άλλες μικρότερες αντιστασιακές ομάδες.
00:08:34:00
Πλάνα φωτογραφιών της Κυβέρνησης ΤΣΟΥΔΕΡΟΥ και Βασιλέως ΓΕΩΡΓΙΟΥ Β’. Ο αφηγητής αναφέρει ότι με την είσοδο των ΓΕΡΜΑΝΩΝ κατέφυγαν στην ΑΙΓΥΠΤΟ.
00:08:48:00
Πλάνα αποσπασμάτων του ελληνικού στρατού στη ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ. Ο αφηγητής αναφέρει ότι σημαντικό τμήμα των ελληνικών στρατευμάτων ακολούθησε την Κυβέρνηση.
00:08:54:00
Πλάνα κατοχικών δυνάμεων στην ΕΛΛΑΔΑ, φωτογραφίες των ΤΣΟΛΑΚΟΓΛΟΥ, ΛΟΓΟΘΕΤΟΠΟΥΛΟΥ και ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΑΛΛΗ, τμήματος Ευζωνικών Ταγμάτων και παρέλασής τους μαζί με ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ στρατιώτες. Ο αφηγητής αναφέρει ότι διορίστηκαν από τους ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ τρεις Κυβερνήσεις, των ΤΣΟΛΑΚΟΓΛΟΥ, ΛΟΓΟΘΕΤΟΠΟΥΛΟΥ και ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΑΛΛΗ, ο οποίος την άνοιξη του 1943 ίδρυσε τα «ΕΥΖΩΝΙΚΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ», εξοπλισμένα από τις κατοχικές δυνάμεις.
00:09:42:00
Πλάνο φωτογραφίας από συγκέντρωση πολιτικών σε αίθουσα και στην ελληνική ύπαιθρο, καθώς και συμμετοχή πολιτών σε εκλογές. Ο αφηγητής αναφέρει ότι τον τρίτο χρόνο της Κατοχής σχηματίστηκε η «ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ» (ΠΕΕΑ), γνωστή και ως Κυβέρνηση των Βουνών, καθώς είχε ως έδρα την απελευθερωμένη από τους αντάρτες ύπαιθρο. Προσθέτει ότι στις 18 Απριλίου 1944 η ΠΕΕΑ διευρύνθηκε με Πρόεδρο τον Καθηγητή ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΣΒΩΛΟ οργανώνοντας εκλογές και αναδεικνύοντας 180 αντιπροσώπους στο Εθνικό Συμβούλιο, με αναγνώριση δικαιώματος ψήφου σε νέους άνω των 18 και σε γυναίκες. Η ΠΕΕΑ δεν αναγνωρίστηκε από τις μεγάλες δυνάμεις αλλά κλήθηκε να συμμετάσχει στη διάσκεψη του ΛΙΒΑΝΟΥ.
00:10:42:00
Πλάνο βιβλίου με τους λόγους της διάσκεψης του ΛΙΒΑΝΟΥ, φωτογραφία των ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ, ΣΑΡΑΦΗ, ΣΒΩΛΟΥ, ΡΟΥΣΟΥ και άλλων ηγετικών στελεχών της Αριστεράς. Ο αφηγητής αναφέρει ότι στις 17 Μαΐου 1944 άρχισε η Διάσκεψη στο ΛΙΒΑΝΟ των αντιπροσώπων των ελληνικών πολιτικών δυνάμεων, με τη συμμετοχή του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ως προέδρου της Εξόριστης Κυβέρνησης και μελών των πολιτικών παρατάξεων. Στην Διάσκεψη συμφωνήθηκε η συγκρότηση Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας υπό τον ΓΕΩΡΓΙΟ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ με συμμετοχή του ΕΑΜ, ως μειοψηφία. Ο αφηγητής αναφέρει ότι η αντιπροσωπεία του ΕΑΜ κατηγορήθηκε ότι καταστρατήγησε τις εντολές που είχε λάβει.
00:11:44:00
Πλάνο σε αίθουσα γραφείου του ιστορικού-συγγραφέα ΦΟΙΒΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ να ζητάει από τον ΑΓΓΕΛΟ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟ, ο μόνος επιζών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, να του μιλήσει για την κρίση που προκλήθηκε μεταξύ των Κυβερνήσεων Βουνού και ΚΑΪΡΟΥ μετά τη Διάσκεψη του ΛΙΒΑΝΟΥ και για τον ρόλο των συμμάχων. Ο ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ απαντά ότι η ΠΕΕΑ συγκροτήθηκε για να οργανώσει όλες τις αντιστασιακές ομάδες, κάτι που δεν περατώθηκε εξαιτίας του κινήματος της ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ. Προσθέτει ότι στο ΛΙΒΑΝΟ υπήρξε μία συμφωνία για τη συγκρότηση κοινής Κυβέρνησης και τις πρώτες μέριμνες μετά την Απελευθέρωση, αλλά η Κυβέρνηση του Βουνού διαφώνησε. Έπειτα στο ΚΑΪΡΟ έγιναν συναινετικές προσπάθειες ακόμα και από τους πρέσβεις των τριών δυνάμεων.
00:14:35:00
Ίδιο πλάνο. Ο ΦΟΙΒΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ ρωτάει τον ΑΓΓΕΛΟ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟ για τη βαρύτητα των πιέσεων που άσκησε ο Σοβιετικός Πρεσβευτής κ. ΝΟΒΙΚΩΦ προς αποδοχή της συμφωνίας συμμετοχής της Αριστεράς στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό τον ΓΕΩΡΓΙΟ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ. Ο ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ απαντά ότι επηρέασε σημαντικά, με αποτέλεσμα την επιστροφή στο ΚΑΪΡΟ και τη συμμετοχή στην Κυβέρνηση, αλλά εν μέσω του ήδη διαμορφωμένου άσχημου κλίματος.
00:15:17:00
Πλάνα φωτογραφιών των ΓΙΑΝΝΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ, ΣΙΑΝΤΟΥ, ΖΕΒΓΟΥ, ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ με μέλη της κυβερνήσεώς του. Ο αφηγητής αναφέρει ότι μετά από νέες εντολές της Κυβέρνησης του Βουνού, αντιπρόσωποί της επέστρεψαν στο ΚΑΪΡΟ και έξι από αυτούς ορκίστηκαν μέλη της κυβέρνησης του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ στις 2 Σεπτεμβρίου 1944, ενώ στις 7 Σεπτεμβρίου η Κυβέρνηση μεταφέρθηκε από το ΚΑΪΡΟ στην ΙΤΑΛΙΑ.
00:15:43:00
Πλάνο του ΤΣΩΡΤΣΙΛ σε επίσημη παρουσία του εν μέσω στρατιωτικών. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο ΤΣΟΡΤΣΙΛ είχε ενημερώσει τους ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥΣ για την πρόθεσή του να στείλει αγγλικά στρατεύματα στην ΕΛΛΑΔΑ, αμέσως μετά την Απελευθέρωσή της, λαμβάνοντας τη συγκατάθεσή τους.
00:15:56:00
Πλάνα του ΣΤΑΛΙΝ να κατεβαίνει από αμάξι και να εισέρχεται σε κτήριο, καθώς και τμήματος σοβιετικών στρατιωτικών δυνάμεων σε παρέλαση. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο ΤΣΟΡΤΣΙΛ στις 22 Σεπτεμβρίου ενημέρωσε και τον ΣΤΑΛΙΝ για την πρόθεσή του, ο οποίος την επόμενη απάντησε συναινώντας και δηλώνοντας ότι ο ίδιος δε θα απέστελλε σοβιετικές δυνάμεις.
00:16:16:00
Πλάνα φωτογραφιών του στρατιωτικού διοικητή ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ ΟΥΙΛΣΟΝ, των ΣΑΡΑΦΗ, ΖΕΡΒΑ, ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ, καθώς και πλάνα της ΚΑΖΕΡΤΑΣ στην ΙΤΑΛΙΑ. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο ΟΥΙΛΣΟΝ είχε καλέσει τους ΣΑΡΑΦΗ και ΖΕΡΒΑ στην ΚΑΖΕΡΤΑ, προκειμένου να συμφωνήσουν με τους συμμάχους και την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας για την αναίμακτη πολιτική διαδοχή της κατοχής στην ΕΛΛΑΔΑ, κατά την οποία ο ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ αμφισβήτησε την ανάγκη παρουσίας βρετανικών στρατιωτικών δυνάμεων στην ΕΛΛΑΔΑ.
00:17:03:00
Πλάνο του ΚΩΣΤΑ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΥ, νομικού και διπλωματικού συμβούλου του Γενικού Αρχηγείου του ΕΛΑΣ και μέλους της αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη της ΚΑΖΕΡΤΑΣ, καθισμένου σε σαλόνι να αναφέρει ότι η οικειοθελής αποχώρηση των γερμανικών δυνάμεων από την ΕΛΛΑΔΑ δεν αιτιολογούσε την έλευση βρετανικών στρατιωτικών δυνάμεων. Προσθέτει ότι ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΒΩΛΟΣ του ζήτησε να μην επιμείνει. Εμβόλιμο πλάνο φωτογραφίας του ΣΒΩΛΟΥ.
00:20:08:00
Πλάνο του παλατιού της ΚΑΖΕΡΤΑΣ, όπου έγινε η ομώνυμη Διάσκεψη, και φωτογραφίας του ΣΚΟΜΠΙ. Ο αφηγητής αναφέρει ότι με τη Συμφωνία που επιτεύχθηκε, όλες οι στρατιωτικές οργανώσεις τίθεντο υπό την ηγεσία της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας και του αντιπροσώπου των συμμαχικών δυνάμεων Στρατηγού ΣΚΟΜΠΙ και ανακοινώθηκε στην ΑΘΗΝΑ από την κατοχική Κυβέρνηση ΡΑΛΛΗ.
00:20:30:00
Πλάνο του ΣΠΥΡΟΥ ΚΩΤΣΑΚΗ, Καπετάνιου του ΕΛΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, να αναφέρει ότι η Συμφωνία της ΚΑΖΕΡΤΑΣ ακούστηκε ως «κεραυνός εν αιθρία», θεωρήθηκε προβοκάτσια και καταγγέλθηκε από τους ΕΑΜ, ΕΛΑΣ και ΚΚΕ.
00:21:01:00
Πλάνα από θαλάσσιες μάχες κατά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, την πτώση αλεξιπτωτιστών και την προώθηση πεζοπόρων τμημάτων υπό την κάλυψη τεθωρακισμένων οχημάτων. Ο αφηγητής αναφέρει ότι οι σύμμαχοι προωθούνταν στη ΓΕΡΜΑΝΙΑ και οι δυνάμεις υπό την απειλή αποκοπής τους από τις σοβιετικές δυνάμεις αποχώρησαν από την ΕΛΛΑΔΑ.
00:21:23:00
Πλάνο του ΙΩΑΝΝΗ ΓΕΩΡΓΑΚΗ, νομικού συμβούλου και γραμματέως του Αρχιεπισκόπου ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ, να αναφέρει ότι στα μέσα Σεπτέμβρη και έχοντας επαφή με το Αρχηγείο που έδρευε στα ΒΙΛΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ υπό τον Ταγματάρχη ΝΤΟΛΣΟΝ και σύνδεσμο τον ΜΑΚΑΝΣΚΥ, ζητήθηκε στον Αρχιεπίσκοπο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟ να διαπραγματευτεί με τους ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ την άνευ όρων αποχώρησή τους από την ΑΘΗΝΑ, ώστε να αποφευχθεί πιθανή αιματοχυσία που θα δημιουργούσε το κενό εξουσίας με την αποχώρησή τους. Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ επικοινώνησε με τον Στρατηγό ΦΕΜΙ, ο οποίος αρνήθηκε την άνευ όρων παράδοση και αντιπρότεινε την κατόπιν συνεννόησης με τους ΑΓΓΛΟΥΣ αποχώρηση, με διαφορά μίας ημέρας μεταξύ αποχώρησης των ΓΕΡΜΑΝΩΝ και αφίξεως των ΑΓΓΛΩΝ. Ο ίδιος ανέλαβε να μεταφέρει το μήνυμα στα ΒΙΛΙΑ, συνάντησε μάχη μεταξύ ανταρτών και ΓΕΡΜΑΝΩΝ και το βράδυ επέδωσε το μήνυμα, αλλά πληροφορούμενοι ότι καταφθάνουν ΓΕΡΜΑΝΟΙ κατέφυγαν σε καΐκια στο ΠΟΡΤΟ ΓΕΡΜΕΝΟ. Όλη αυτή η περιπέτεια οδήγησε τους συμμάχους να εμείνουν στην άνευ όρων παράδοση. Φωτογραφία του ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ.
00:27:49:00
Πλάνο του ΣΠΥΡΟΥ ΚΩΤΣΑΚΗ, Καπετάνιου του ΕΛΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, να αναφέρει ότι οι ΓΕΡΜΑΝΟΙ θέλοντας να αποχωρήσουν χωρίς απώλειες από την ΑΘΗΝΑ, ήρθαν μέσω του ΦΕΜΙ και του ταγματάρχη Αεροπορίας ΠΑΛΑΣΚΑ σε επαφή με τον ΕΛΑΣ ζητώντας ανακωχή, την οποία ο ίδιος αρνήθηκε αντιπροτείνοντας άνευ όρων παράδοση.
00:29:52:00
Πλάνα από δρόμους της ΑΘΗΝΑΣ κατά την εποχή της Κατοχής, όπου κινούνται μόνιππα και λιγοστά οχήματα και πεζοί. Ο αφηγητής αναφέρει ότι μετά τη Συμφωνία της ΚΑΖΕΡΤΑΣ, κλιμάκιο της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας έφτασε μυστικά στην ΑΘΗΝΑ, προκειμένου να προετοιμάσει την εγκατάστασή της μετά την Απελευθέρωση.
00:30:13:00
Φωτογραφία του Βασιλιά ΓΕΩΡΓΙΟΥ Β’. Ο αφηγητής αναφέρει ότι ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ απαιτούσε να επιστρέψει στην ΕΛΛΑΔΑ μαζί με την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας.
00:30:22:00
Φωτογραφία από συνάντηση ΤΣΩΡΤΣΙΛ και ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ. Ο αφηγητής αναφέρει ότι σε συνάντησή τους στην ΙΤΑΛΙΑ, αρχές Οκτώβρη 1944, τέθηκε σε συζήτηση και το πολιτειακό και αποφασίστηκε να μην επανέλθει ο Βασιλιάς μαζί με την Κυβέρνηση.
00:30:41:00
Πλάνα από παρέλαση ενόπλων πολιτών και κτήρια γεμάτα συνθήματα υπέρ του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ο αφηγητής αναφέρεται στην κυριαρχία τους, από το καλοκαίρι του 1944, στις ανατολικές γειτονιές της ΑΘΗΝΑΣ και τα περισσότερα μέρη της ΑΤΤΙΚΗΣ, όπως και της υπόλοιπης ΕΛΛΑΔΑΣ, ενώ στην ΚΑΖΕΡΤΑ συμφωνήθηκε να μην εισέλθουν ένοπλα τμήματά του στην ΑΘΗΝΑ.
00:31:10:00
Πλάνο του ΣΠΥΡΟΥ ΚΩΤΣΑΚΗ, Καπετάνιου του ΕΛΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, να αναφέρεται στις επιδιώξεις του για ομαλή απελευθέρωση των ΑΘΗΝΩΝ και της υπόλοιπης ΕΛΛΑΔΑΣ.
00:31:49:00
Πλάνο κάρτας με τον τίτλο «12 ΟΚΤΩΒΡΗ 1944».
00:31:49:00
Πλάνα από την αποχώρηση των ΓΕΡΜΑΝΩΝ από την ΑΘΗΝΑ, με ΓΕΡΜΑΝΟ στρατιώτη να περπατά δίπλα στον ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ και να κατέρχεται τα προπύλαια της ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ των ΑΘΗΝΩΝ κρατώντας τη γερμανική σημαία, κατάθεση στεφάνου στο Μνημείου του ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ, την κίνηση γερμανικών οχημάτων εν μέσω πανηγυριζόντων πολιτών, παιδιά που χτυπούν καμπάνες και άλλες λαϊκές εκδηλώσεις ενθουσιασμού. Ο αφηγητής αναφέρει ότι οι ΓΕΡΜΑΝΟΙ κατέβασαν τη ΣΒΑΣΤΙΚΑ από την ΑΚΡΟΠΟΛΗ, τίμησαν με στεφάνι τους νεκρούς τους, ενώ από τον Σεπτέμβρη εκτελούσαν μυστικά τους ΕΛΛΗΝΕΣ συνεργάτες τους.
00:33:05:00
Πλάνο του ΙΩΑΝΝΗ ΓΕΩΡΓΑΚΗ να αναφέρει ότι εκείνο το πρωί στις 10 π. μ. οι ΓΕΡΜΑΝΟΙ κατέθεσαν το στεφάνι και άρχισαν να αποχωρούν από την οδό Σόλωνος. Τότε άρχισε ο λαός και οι ΑΓΓΛΟΙ επικεφαλής να συγκεντρώνονται στους δρόμους των ΑΘΗΝΩΝ και να πανηγυρίζουν.
00:34:15:00
Πλάνο λαϊκών εκδηλώσεων σε δρόμους των ΑΘΗΝΩΝ για την απελευθέρωση με την πορεία σημαιοφόρων πολιτών.
00:34:33:00
Πλάνο του ΠΕΤΡΟΥ ΡΟΥΣΟΥ, μέλους Πολιτικού Γραφείου ΚΚΕ, καθισμένου σε γραφείο μπροστά από πίνακα του ΛΕΝΙΝ, να διαβάζει κείμενο σχετικά με την αγωνιστικότητα των ΕΛΛΗΝΩΝ και τον ενθουσιασμό που επέφερε η αποχώρηση των ΓΕΡΜΑΝΩΝ και τη συμμετοχή σε αυτές των μελών του ΕΑΜ, ενώ σημειώνει ότι ο λαός υποδέχθηκε φιλικά τους πρώτους ΑΓΓΛΟΥΣ αλεξιπτωτιστές που έπεσαν στην ΑΘΗΝΑ.
00:34:59:00
Πλάνο ΑΓΓΛΩΝ αλεξιπτωτιστών να γίνονται δεκτοί με ενθουσιασμό από συγκεντρωμένο πλήθος.
00:35:16:00
Πλάνο του ΣΠΥΡΟΥ ΚΩΤΣΑΚΗ να αναφέρει ότι το ΕΑΜ συνέχισε την πορεία του πιστός στη Συμφωνία της ΚΑΖΕΡΤΑΣ, πιστεύοντας ότι οδηγούνται προς ομαλή μετάβαση εξουσίας.
00:35:28:00
Πλάνα στρατιωτικών έξω από κτήριο. Εμφανίζεται ο τίτλος «ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΘΗΝΩΝ».
00:35:37:00
Πλάνο του ΠΑΥΣΑΝΙΑ ΚΑΤΣΩΤΑ, στρατιωτικού διοικητή Αθηνών, να αναφέρει ότι στις 10 Οκτωβρίου επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ του ΓΕΡΜΑΝΟΥ Διοικητή και του ΑΓΓΛΟΥ Συνταγματάρχη ΣΕΠΕΡΣ, η οποία προέβλεπε να μην χτυπηθούν τα γερμανικά στρατεύματα μέσα στην πόλη των ΑΘΗΝΩΝ και οι ΓΕΡΜΑΝΟΙ να μην καταστρέψουν το ηλεκτρικό εργοστάσιο ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ και το φράγμα του ΜΑΡΑΘΩΝΑ.
00:35:54:00
Πλάνα λαϊκών εκδηλώσεων κατά τους πανηγυρισμούς στην ΑΘΗΝΑ για την αποχώρηση των ΓΕΡΜΑΝΩΝ, με την πορεία σημαιοφόρων και τη συγκέντρωση σε πλατείες. Ο αφηγητής αναφέρει ότι έρχονταν στην επιφάνεια οι προσδοκίες και οι ελπίδες των ΕΛΛΗΝΩΝ για μία ζωή καλύτερη και πιο δίκαιη.
00:36:18:00
Πλάνο της ηθοποιού ΑΝΝΑΣ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ, μέλους αντιστασιακής οργάνωσης νεολαίας, να περπατά στον Εθνικό Κήπο και να αναφέρει τις μνήμες της από την 12η Οκτωβρίου 1944 και από τις λαϊκές εκδηλώσεις ενθουσιασμού, το κτύπημα καμπανών και τη συμμετοχή σε άλλες δραστηριότητες χαράς.
00:37:53:00
Πλάνο του ΣΠΥΡΟΥ ΚΩΤΣΑΚΗ, Καπετάνιου του ΕΛΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, να αναφέρει ότι πολίτες από όλες τις γειτονιές της ΑΘΗΝΑΣ ξεχύθηκαν για το κέντρο της πόλης και την υποδοχή ηρώων που επιφυλάχθηκε στα μέλη του ΕΛΑΣ.
00:39:25:00
Πλάνο άνδρα σε παραλία να αναφέρεται στην ανάταση του ελληνισμού, όπως εκφράστηκε την ημέρα της Απελευθέρωσης.
00:39:36:00
Πλάνο της ηθοποιού ΑΝΝΑΣ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ να αναφέρει ότι η ημέρα εκείνη την έχει σημαδέψει.
00:39:52:00
Πλάνα από τις εκδηλώσεις ενθουσιασμού των πολιτών σε δρόμους των ΑΘΗΝΩΝ.
00:40:05:00
Πλάνο του ΙΩΑΝΝΗ ΓΕΩΡΓΑΚΗ να αναφέρει ότι ο Αρχιεπίσκοπος μαζί με τον ΜΑΚΑΝΣΚΥ περπάτησαν στο κέντρο της ΑΘΗΝΑΣ και στην οδό Σταδίου διέκριναν τον κατοχικό δήμαρχο να διώκεται από το πλήθος.
00:41:27:00
Πλάνα συγκεντρωμένου πλήθους σε πλατείες των ΑΘΗΝΩΝ, τον ΖΕΒΓΟ να χαιρετά επισήμους στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. Ο αφηγητής αναφέρει ότι οι λαϊκές εκδηλώσεις συνεχίστηκαν και τις επόμενες ημέρες σε όλες τις συνοικίες.
00:42:41:00
Πλάνο του ΙΩΑΝΝΗ ΓΕΩΡΓΑΚΗ να αναφέρει ότι στις 12 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε δοξολογία στη Μητρόπολη.
00:43:36:00
Πλάνο του ΚΩΣΤΑ ΠΑΡΑΣΧΟΥ, ο οποίος αναφέρεται στο γεγονός ότι μετά από τόσα χρόνια άναψαν τα φώτα της ΑΘΗΝΑΣ, ενώ το βράδυ άκουσε καντάδες.
00:44:02:00
Πλάνα φωτογραφιών από τη φωταγωγημένη ΑΘΗΝΑ και τη νυκτερινή συγκέντρωση πλήθους σε πλατεία.
00:44:32:00
Κάρτα στην οποία αναγράφεται ο τίτλος: «ΜΙΑ ΒΔΟΜΑΔΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ».
00:44:33:00
Πλάνα από την υποδοχή του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ, πρωθυπουργού της Κυβερνήσης Εθνικής Ενότητας στο λιμάνι του ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ, όπου κατέπλευσε με το θωρηκτό «ΑΒΕΡΩΦ», στο οποίο είχε μετεπιβιβαστεί στον ΠΟΡΟ από το καναδικό πολεμικό πλοίο «ΠΡΙΓΚΙΨ ΔΑΥΙΔ», που τον έφερε από την ΙΤΑΛΙΑ, ενώ άγημα του ΕΛΑΣ του απέδιδε τιμές.
00:45:39:00
Πλάνα από την υποδοχή του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ στους δρόμους των ΑΘΗΝΩΝ, ο οποίος κινείται με όχημα εν μέσω συγκεντρωμένου πλήθους και πλάνο της κατάθεσης στεφάνου.
00:45:59:00
Πλάνα από το βράχο της ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ. Γυναίκες με παραδοσιακές ενδυμασίες μεταφέρουν την Ελληνική Σημαία και ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ περπατά στο χώρο εν μέσω επισήμων.
00:46:18:00
Πλάνο του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΟΡΩΝΑΙΟΥ, επικεφαλής τιμητικού αποσπάσματος ΕΛΑΣ, να αναφέρει ότι το μοναδικό ελληνικό ένοπλο τμήμα που υποδέχθηκε την Κυβέρνηση ήταν του ΕΛΑΣ, μαζί με τους ΡΙΜΙΝΙΤΕΣ και τους ΑΓΓΛΟΥΣ. Θυμάται ότι ο ίδιος ήταν με άγημα πάνω στην ΑΚΡΟΠΟΛΗ. Δεν αντιλήφθηκαν όμως την έλευση του ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ και έτσι ανέλαβε ο ίδιος να δώσει το παράγγελμα για την απόδοση τιμών. Εμβόλιμα πλάνα από το κλίμα ενθουσιασμού πάνω στην ΑΚΡΟΠΟΛΗ.
00:47:34:00
Πλάνα του ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ κατά την έπαρση της Ελληνικής Σημαίας στην ΑΚΡΟΠΟΛΗ.
00:47:52:00
Πλάνα από τις λαϊκές εκδηλώσεις ενθουσιασμού σε δρόμους και πλατείες. Ο αφηγητής αναφέρει ότι μετά την έπαρση της Ελληνικής Σημαίας ο ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ εκφώνησε λόγο στην Πλατεία Συντάγματος με την ελπίδα ότι θα είναι ο Πρωθυπουργός της αναίμακτης απελευθέρωσης, όπως και το πέτυχε χωρίς όμως την ανάλογη συνέχεια.
00:48:27:00
Τίτλοι τέλους.
Θεματική Κατηγορία
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΚΡΑΤΟΣ
ΠΟΛΕΜΟΙ, ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ & ΤΑΡΑΧΕΣ
ΕΟΡΤΑΣΜΟΙ & ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Θεματικοί Όροι
Κατοχή, Διάσκεψη του Λιβάνου, εθνική ενότητα, εθνική αντίσταση, αντιστασιακές δυνάμεις, γερμανικά στρατεύματα
Αναφορές
ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, υφυπουργός Οικονομικών Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, Μέλος ΠΕΕΑ, αντιπρόσωπος στη Διάσκεψη του Λιβάνου
ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, μέλος ΠΕΕΑ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, μέλος ΠΕΕΑ
ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, αντιπρόσωπος στη Διάσκεψη του Λιβάνου
ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ, δημοσιογράφος
ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ (ΕΑΜ), αντιστασιακή οργάνωση
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΛΑΪΚΟΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ (ΕΛΑΣ), αντιστασιακή ένοπλη ένωση
ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ, καπετάνιος του ΕΛΑΣ
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΑΡΑΦΗΣ, στρατιωτικός διοικητής του ΕΛΑΣ
ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ (ΕΔΕΣ), αντιστασιακή οργάνωση
ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΖΕΡΒΑΣ, συνταγματάρχης ιδρυτής του ΕΔΕΣ
ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ (ΕΚΚΑ), οργάνωση
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΤΑΛΗΣ, ιδρυτής της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΚΚΑ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΨΑΡΡΟΣ, ιδρυτής της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΚΚΑ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΑΛΛΗΣ, ιδρυτής των ευζωνικών ταγμάτων ασφαλείας
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ (ΠΕΕΑ), επιτροπή
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΒΩΛΟΣ, πρόεδρος της ΠΕΕΑ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ, πρωθυπουργός της εξόριστης κυβέρνησης
ΠΕΤΡΟΣ ΡΟΥΣΟΣ, μέλος πολιτικού γραφείου του ΚΚΕ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, μέλος της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας
ΣΙΑΝΤΟΣ, μέλος της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας
ΖΕΒΓΟΣ, μέλος της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας
ΟΥΙΝΣΤΟΝ ΤΣΟΡΤΣΙΛ, πρώην πρωθυπουργός Ηνωμένου Βασιλείου
ΟΥΙΛΣΟΝ, διοικητής συμμαχικών δυνάμεων Μεσογείου
ΚΩΣΤΑΣ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ, διπλωματικός σύμβουλος Γενικού Αρχηγείου ΕΛΑΣ
ΡΟΝΑΛΝΤ ΣΚΟΜΠΙ, βρετανός στρατηγός
ΣΠΥΡΟΣ ΚΩΤΣΑΚΗΣ, καπετάνιος του ΕΛΑΣ περιοχής Αθηνών
ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ, νομικός σύμβουλος αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού
ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ, Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β΄, βασιλιάς των Ελλήνων
ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ ΚΑΤΣΩΤΑΣ, στρατιωτικός διοικητής Αθηνών
ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ ΑΝΝΑ, μέλος αντιστασιακών οργανώσεων
ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΕΩΡΓΑΤΟΣ, δήμαρχος Αθηναίων
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ, επικεφαλής τιμητικού αποσπάσματος ΕΛΑΣ
Γεωγραφικός Προσδιορισμός
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΑΘΗΝΑ
ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ, ΒΙΛΙΑ
ΕΥΡΩΠΗ, ΙΤΑΛΙΑ, ΚΑΖΕΡΤΑ
Γλώσσα Περιεχομένου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Δημιουργός
Παραγωγή: ΕΡΤ ΑΕ
Συντελεστές
Παραγωγή-Σκηνοθεσία:
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΣΕΡΝΤΑΡΗΣ
Ιστορική και δημοσιογραφική επιμέλεια:
ΦΟΙΒΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
Θυμούνται και αφηγούνται:
ΑΓΓΕΛΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ, Υφυπουργός στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, Μέλος ΠΕΕΑ
ΣΠΥΡΟΣ ΚΩΤΣΑΚΗΣ, Καπετάνιος του ΕΛΑΣ περιοχής Αθηνών
ΠΕΤΡΟΣ ΡΟΥΣΟΣ, Μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ
ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ ΚΑΤΣΩΤΑΣ, Στρατ. Σύμβουλος Γ. Παπανδρέου, Στρατιωτικός Διοικητής Αθηνών
ΚΩΣΤΑΣ ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ, Διπλωματικός Σύμβουλος Γενικού Αρχηγείου ΕΛΑΣ
ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, Νομικός